Insomnia

Insomnia of slapeloosheid is wanneer iemand moeilijk in slaap valt of kan blijven slapen. Er zijn hier twee vormen van namelijk: voo

rbijgaande of kortdurende slapeloosheid en chronische slapeloosheid.

Men heeft in de meeste gevallen last van voorbijgaande of kortdurende slapeloosheid wanneer die persoon kort geleden een traumatische gebeurtenis heeft meegemaakt. Zoals relatieproblemen of het plotseling heengaan van een dierbare. Mensen die vaak in de avond werken of pas gereisd hebben, hebben hier last van. Een gespannen lichaam kan ook voor een slechte slaapritme zorgen. Wanneer de slaap verstoord wordt en je moeilijk zonder enige redenen in slaap kan vallen spreek men ook over voorbijgaande of kortdurende slapeloosheid.

Bij chronische slapeloosheid, die gekenmerkt wordt met het ervaren van een niet-herstellende slaap, moeite hebben met inslapen. En over een periode van 30 dagen moeiteloos in slaap vallen. Je voelt je daardoor overdag uitgeput. Wanneer je last hebt van deze slaapklacht, ervaar een onregelmatige slaappatroon. Sommige avonden val je makkelijker in slaap, terwijl andere keren het helemaal niet lukt.

Het krijgen van insomnia heeft vele redenen zoals een slechte slaaphygiëne, slaapgerelateerde ademhalingsstoornissen, medische omstandigheden, verstoord slaap- waak schema, hormonale veranderingen, ledemaat bewegingen tijdens het slapen en circadiane ritme stoornis.

Symptomen van insomnia: zelfs bij moeheid niet kunnen slapen, niet genoeg slaap kunnen krijgen, onrustig slapen waardoor je uitgeput wakker wordt. Niet kunnen concentreren en steeds moe zijn en zich prikkelbaar voelen. Dit zorgt er allemaal voor dat je sociaal leven achteruit gaat. Je hebt daarnaast steeds last van hoofdpijn, gespannen spieren en gastro-intestinale symptomen.

Je kan de insomnia laten behandelen met voorgeschreven medicijnen, die zijn afgestemd op je specifieke behoeften. Zijn angst en depressie een oorzaak van je insomnia dan kan de arts antidepressiva of angst medicijnen voorschrijven. Slaap medicijnen kunnen ook worden voorgeschreven, maar worden meestal op korte termijn indien echt nodig gebruikt.

Je hebt ook niet-medische methoden om dit probleem te verhelpen. Denk dan aan cognitieve gedragstherapie, hypnose, slaapbeperking, ontspanningstechnieken en stimuluscontrole. Het veranderen van je levensstijl wordt ook geadviseerd, vermijd het teveel gebruiken van alcohol en cafeïne bevattende producten.

Slaapapneu en Restless Legs Syndrome (RLS)

Slaapapneu wordt in twee soorten opgedeeld, namelijk obstructief (OSA) en neutraal (CSA), waarvan de obstructieve vorm de meest voorkomende is. Dit wordt veroorzaakt door een verstopping van de luchtwegen, als gevolg van een instorting van het zachte weefsel achter in de keel tijdens het slapen.

Bij de centrale slaapapneu ligt het anders, hier is de luchtweg niet geblokkeerd, maar de hersenen vertellen het lichaam om niet in te ademen. Vandaar de benaming CSA, er wordt een samenhang is met de functie van het centrale zenuwstelsel. Doordat mensen met CSA herhaaldelijk naar lucht happen tijdens het slapen, wordt hun nachtrust steeds verstoord.

Wat is Restless Legs Syndrome (RLS), dit is een slaapklacht waarbij men een onvermijdelijke drang heeft om met de benen te bewegen. Dit gevoel komt door het lang in bed liggen, rusten, langdurig zitten zoals tijdens het auto rijden of vliegen. Er kan een verband gelegd worden met prikkelbaarheid, concentratieproblemen en slaperigheid overdag. Mensen met dit probleem willen vaak rondlopen en de benen wat los schudden om van het oncomfortabel gevoel af te komen.

Narcolepsie

Narcolepsie is een neurologische aandoening die effect heeft op de slaapregulatie welke de slaap controle en waakzaamheid beïnvloedt. Mensen met dit probleem vallen onbewust overdag in slaap en zijn extreem slaperig overdag. Deze mensen ervaren ook een plotselinge spierzwakte met gelach of andere emoties.

Men ervaart tussen de 15 en 25 jaar symptomen van deze ziekte, maar het kan op elke leeftijd geconstateerd worden. In de meeste gevallen wordt deze ziekte niet gediagnosticeerd en blijft zo ook onbehandeld.

Oorzaken van slaapklachten

Slaapproblemen kunnen door verschillende factoren worden veroorzaakt. Hoewel de oorzaken kunnen verschillen, is het eindresultaat van alle slaapstoornissen dat de natuurlijke cyclus van slaap en waakzaamheid overdag van het lichaam wordt verstoord of overdreven.

• Factoren die slaapproblemen kunnen veroorzaken, zijn onder meer:
• Lichamelijke stoornissen (bijvoorbeeld chronische pijn door artritis, hoofdpijn, fibromyalgie)
• Medische problemen (bijvoorbeeld astma)
• Psychische stoornissen (bijvoorbeeld depressie en angststoornissen)
• Milieukwesties (het is bijvoorbeeld te warm, een snurkende partner)

Kortstondige of acute slapeloosheid kan worden veroorzaakt door stress in het leven (zoals baanverlies of verandering, overlijden van een geliefde of verhuizing), ziekte of omgevingsfactoren, zoals licht, geluid of extreme temperaturen.

Langdurige of chronische slapeloosheid (slapeloosheid die minstens drie nachten per week gedurende minstens drie maanden voorkomt) kan worden veroorzaakt door factoren zoals depressie, chronische stress en pijn of ongemak ’s nachts.

Andere factoren die de slaap kunnen verstoren, zijn onder meer:

Genetica: Onderzoekers hebben een genetische basis gevonden voor narcolepsie, een neurologische aandoening van slaapregulatie die de controle over slaap en waakzaamheid beïnvloedt.

Nachtwerkers: mensen die ’s nachts werken, ervaren vaak slaapstoornissen, omdat ze niet kunnen slapen als ze zich slaperig beginnen te voelen. Hun activiteiten zijn in strijd met hun biologische klokken.

Medicijnen: Veel medicijnen kunnen de slaap verstoren, zoals bepaalde antidepressiva, bloeddrukmedicatie en vrij verkrijgbare medicijnen tegen verkoudheid.

Veroudering: Ongeveer de helft van alle volwassenen ouder dan 65 jaar heeft een soort slaapstoornis. Het is niet duidelijk of het een normaal onderdeel is van veroudering of een gevolg van medicijnen die ouderen vaak gebruiken.

Hoeveel slaap het lichaam nodig heeft

Slapen is een eerste levensbehoefte. Krijg je te weinig slaap dan hollen je cognitieve functies zoals je geheugen en je concentratie, achteruit. En op lange termijn lijkt slecht slapen het risico op onder andere dementie te vergroten. Een goede nachtrust is dus essentieel voor gezonde hersenen.

Slaapexperts zijn het erover eens: goede slaap is niet alleen belangrijk om goed te functioneren, maar ook om gezondheidsschade te voorkomen. De feiten liegen er namelijk niet om: je geheugen en concentratie worden al minder na een paar nachten slecht slapen. Aanhoudend slaapgebrek vergroot bovendien het risico op verschillende aandoeningen zoals depressie, angststoornissen, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en mogelijk zelfs dementie. En dat niet alleen: je wordt er ook nog eens dikker, futloos en chagrijnig van. Alle reden dus om van een goede nachtrust topprioriteit te maken.

De hoeveelheid slaap die iemand nodig heeft, hangt onder meer af van leeftijd, gezondheid en activiteit overdag. Over het algemeen wordt voor volwassenen tussen de 7 en 9 uur slaap per nacht aangeraden. Met het ouder worden neemt de slaapduur af en is het normaal om wat vaker tussendoor wakker te worden.

Slapeloosheid

Soms slaap je gedurende een korte periode minder goed, of voel je je overdag wat slaperig. Dergelijke slaapklachten veroorzaken doorgaans weinig last. De slaapklachten gaan meestal vanzelf over waardoor jij je geen zorgen over hoef te maken. Indien je meer dan drie keer per week slecht slaapt, kan dat je functioneren wel hinderen en mogelijk leiden tot slapeloosheid.

Slapeloosheid is te herkennen aan een abnormaal slaap patroon en dat zorgt voor het moeilijk inslapen, niet door kunnen slapen of te vroeg wakker worden. De gevolgen daarvan zijn overdag te merken doordat:

1. Je moe en prikkelbaar bent
2. Jij je moeilijk kan concentreren;
3. Je prestatie minder goed op het werk of op school is geworden

Slapeloosheid heeft heel wat mogelijke oorzaken. De voornaamste redenen voor het ontstaan van slaapklachten kunnen zijn het ontstaan van stress door een onhandelbare werkdruk of sociaal leven. Relatie problemen of het plotselinge overlijden van een dierbare. Financiële en psychische problemen zijn ook de grote boosdoeners van slaapklachten.

Lichamelijke aandoeningen kunnen er ook voor zorgen dat je in de avond niet goed kan slapen. Enkele van deze aandoeningen zijn:

Slaapapneu: hierbij stop je gedurende meer dan 10 seconden per nacht met ademhalen zonder het te beseffen. Je slaapt dus nooit aan een stuk door.

Rusteloze benensyndroom: Je hebt ’s nachts last van een onaangenaam gevoel (tintelingen) in je benen. Dat gevoel kan je tegengaan door de benen te bewegen. Rusteloze benen kunnen gepaard gaan met periodieke beenbewegingen. Dat zijn plotse, heftige en schokkende bewegingen van je benen tijdens je slaap.

Narcolepsie (zeldzaam): Deze aandoening kan zich uiten in een of meerdere van volgende symptomen onbedwingbare aanvallen van slaap overdag (hoofdsymptoom); plotse verlamming van enkele seconden, uitgelokt door emoties zoals hard lachen of woede (kataplexie); hallucinaties met levensechte dromen (bij het inslapen); slaapverlamming: je bent even niet in staat om te bewegen (bij het slapen of wakker worden). De hallucinaties en de slaapverlamming kunnen beangstigend zijn, maar zijn niet gevaarlijk.

Verstoorde biologische klok: Je lichaam weet niet meer wanneer het tijd is om actief te zijn of om te slapen. Zo kan je klaarwakker zijn wanneer je wil gaan slapen, of slaperig en moe wanneer je moet werken. Schildklier die te snel werkt (hyperthyreoïdie);

Parasomnieën: Je wordt wakker zonder volledig alert te zijn. Een gekend voorbeeld is slaapwandelen.

Symptomen van slapeloosheid

Als je vaak slecht slaapt of vaak vermoeid bent, kan het zijn dat je een slaapstoornis hebt. Er bestaan verschillende soorten, maar slapeloosheid, met andere woorden insomnia, komt het meest voor. De symptomen hiervan kunnen zijn:

• Moeite in slaap te komen: het duurt meestal langer dan een half uur om in slaap te vallen.
• Moeite met doorslapen: je wordt ’s nachts wakker en komt dan moeilijk weer in slaap.
• Vroeg wakker worden: je wordt vanzelf vroeger dan gewenst wakker en kan dan niet meer slapen.

Het gebruik van slaapmiddelen

Mensen die te kampen hebben met extreme slaapklachten, stappen vaak over tot  het gebruiken van slaapmiddelen. Dit mag alleen in overleg met de huisarts, omdat deze tabletten veel gevolgen met zich meebrengen. Een daarvan is sufheid overdag. Wat dus de kans op het krijgen van ongelukken vergroot.

Een slaapmiddel, is een speciaal ontworpen medicijn die jou tijdelijk helpt om in slaap te kunnen vallen of om door te slapen. Benzodiazepinen behoort tot een van de meest gebruikte slaapmiddelen

Slaapmiddelen hebben een remmend effect op het zenuwstelsel je krijgt door slaap, waardoor je lommerig wordt. De slaaptabletten hebben daarnaast ook een kalmerend effect op het lichaam. Je wordt rustiger en voelt je minder angstig. Ook de spieren raken hierdoor helemaal verslapt.  Er zijn slaapmiddelen waarvan de effecten niet lang te merken zijn, denk dan aan temazepan, zolpidem en zopiclon. Andere slaapmiddelen zoals diazepam, lorazepam en oxazepam hebben een langer effect op het lichaam, waardoor je dus ook dieper in slaap zal vallen.

Slaapmiddelen kunnen een verslavend effect hebben op het lichaam. Het is daarom belangrijk dit alleen in overleg met de huisarts te gebruiken. En het niet langer dan twee weken te gebruiken.

Erectiestoornissen als gevolg van slecht slapen

Wist jij dat slecht slapen ook kan zorgen voor een lage libido en tot erectiestoornissen kan leiden? Door een slechte slaappatroon voelt een mens zich niet goed uitgerust, en mist een persoon energie. Het lichaam verbruikt namelijk ook veel energie om staande te blijven en hierdoor neemt de libido en het concentratievermogen af.

Klik hier om meer te weten over erectiestoornissen en om onze erectiemiddelen te bekijken.

De nadelen van slaapmiddelen

Een slaapmiddel kan je helpen om een dag of twee beter te kunnen slapen, maar dit brengt ook vele nadelen met zich mee. Daarom is het belangrijk dit eerst met de huisarts te bespreken en er goed over na te denken.

Je kan overstappen tot het gebruiken van slaapmiddelen wanneer je door een traumatische gebeurtenis niet in slaap kan vallen of bij ernstige vormen van slaapklachten. Dit maakt het dan moeilijk voor jou, om overdag normaal te kunnen functioneren op het werk of om de kinderen op tijd naar school te brengen en weer op te halen.

Een slaaptablet is maar een middel, dat voor een korte periode werkt. Als je het langer dan twee weken gebruikt wordt het effect hiervan minder op het lichaam. En zal je dan steeds meer slaapmiddelen nodig hebben om in slaap te kunnen vallen. Het zal dan steeds moeilijker worden om in slaap te vallen en voordat je het door hebt raak je verslaafd aan slaapmiddelen. Bij het stoppen is de kans groot dat je last zal hebben van ontwenningsverschijnselen.

Slaapmiddelen blijven langer dan 2 dagen in het bloed, waardoor jij je vaak nog suf zult voelen. Je reactie vermogen verminderd, wat erg gevaarlijk kan zijn wanneer je in het verkeer bent of zware machines aan het bedienen bent. Ook je geheugen zal achteruit gaan. Je zal niets meer kunnen herinneren van de periode kort nadat je een slaaptablet hebt ingenomen.

Andere bijwerkingen van de slaaptabletten kunnen zijn:

• Vervelende hoofdpijn
• Een somber gevoel
• Duizeligheid
• Weinig interesse in dingen, weinig kan u nog iets schelen
• Verminderde ademhaling (dit kan gevaarlijk zijn bij slaapapneu of longproblemen)
• Vermoeiend gevoel
• Minder zin in vrijen
• Meer kans op snurken

• Zorg voor een rustige en donkere slaapkamer.
• Laat beeldschermen, zoals tablet, telefoon en televisie, weg uit de slaapkamer.
• Doe tenminste een uur voor het slapengaan alleen ontspannende activiteiten, zoals lezen.
• Vermijd dutjes of powernaps overdag. Ze verlagen je slaapdruk en zorgen dat je ’s nachts moeilijker in slaap valt.
• Probeer iedere dag op precies dezelfde tijd op te staan, ook in het weekend.
• Regelmatig sporten helpt je goed te slapen (maar doe dit niet vlak voor het slapen; sporten zorgt voor een verhoogde alertheid, waardoor het moeilijk is om in slaap te vallen).
• Beperk alcohol en cafeïne. Alcohol maakt het soms makkelijker om in slaap te vallen, maar zorgt dat dat je niet in je diepe slaap komt, terwijl juist je diepe slaap belangrijk is voor je herstel. Je wordt dan dus alsnog niet uitgerust wakker. Cafeïne kan het signaal van de slaapdruk verstoren, waardoor je later in slaap valt.
• Eet geen zware maaltijden in de uren voor bedtijd.